Илм-фан | Science | Наука
Video
Энг ақлли жонзотлар ҳақида
Дунёдаги энг ақлли ҳайвонларнинг етакчилари одамсимон маймунлардир. Улар имо-ишора тилида мулоқот қилишлари мумкин. Кўпгина тирик мавжудотлардан фарқли ўлароқ, приматлар кўзгуда бошқа шахсни эмас, балки ўзларининг аксини кўришларини тушунишади. Улар ҳазил туйғусига эга. Маймунлар қариндошлари вафот этганда аза тутадилар. Шимпанзе қуроллардан, асбоблардан фойдаланади ва уларни ясайди. Найза ясаш учун улар керакли узунликдаги шохларни танлаб, барглари ва қобиғидан тозалаб, учини тишлари билан ўткирлашади. Сайёрадаги энг ақлли ҳайвонлар ўз авлодларига меҳр билан ғамхўрлик қилади ва уларга барча билим ва кўникмаларини беради.
Дельфинлар
Миянинг тана массасига нисбатига асосланиб, дельфин энг ақлли жонзот деб даъво қилиш мумкин эди. Бу борада у одамлардан кейин иккинчи ўринда туради, шимпанзалардан эса олдинда. Энг йирик дельфинлар, қотил китлар турли ҳайвонларни овлаш стратегиясини ишлаб чиқадилар. Улар сайёрадаги энг ижтимоийлашган ҳайвонлардан бири. Улар матриархат ҳукм сурадиган жамоада яшайдилар. Барча аъзолар бир-бирига жуда боғланган, ёш ва соғлом, кекса ва касалларга ғамхўрлик қилишади.
Филлар
Филлар дунёдаги энг катта мияга эга. Унинг вазни 5 килограммдан ошади. Ақл-идрокда улар ер юзидаги кўплаб ҳайвонлардан устун. Филлар яхши хотирага эга ва ривожланган юз ифодаларига эга. Улар ҳис-туйғуларни яхши ифодалайдилар ва ҳатто оғир вазиятларда йиғлайдилар. Филлар кундалик муаммоларни осонгина ҳал қилишади ва бир-бирлари билан қандай гаплашишни билишади. Улкан мавжудотлар бир-бирлари билан қандай ҳамкорлик қилиш ва ҳамдард бўлишни биладилар, қариндошларини йўқотишни чуқур бошдан кечирадилар ва ҳатто дафн маросимларини ўтказадилар.
Итлар
Итларнинг ақлий қобилиятлари икки ёшли болаларнинг ақл-заковати билан таққосланади. Тадқиқотлар шуни кўрсатадики, итлар 4-5 тагача ҳисоблай олишади ва турли муаммоларни ҳал қилишда, яширин нарсаларни ёки энг қисқа йўлларни топишни жуда яхши уддалашади. Тўрт оёқлилар асосий ҳис-туйғуларни - бахт, ғазаб ва нафратни намоён этадилар ва айёр бўла олишади. Ўйин давомида улар мукофот олиш учун бошқа итларни ва одамларни алдашади. Энг ақлли зотларнинг вакиллари полиция ва армияда хизмат қилади, одамларни қутқаради ва болаларни парвариш қилади.
Каламушлар
Кичкина ва энг мураккаб мияга эга бўлишига қарамай, каламушлар ноёб ақл ва ақл-заковат билан ажралиб туради. Кўпинча қийин вазиятларда ностандарт хатти-ҳаракатлари билан ажаблантирадиган кулранг кемирувчилар заҳар ва тузоқларни тушунишади, хатоларини такрорламайдилар, мураккаб лабиринтлардан чиқиш йўлини топадилар ва қийин жумбоқларни ҳал қилишади
Мушуклар
Мушуклар маълумотни тахминан ўн йил давомида сақлаши ва хотирадан олиши мумкин. Белгиларни ёдлаб, улар уйга йўлни аниқ топадилар. Бу гўзал ҳайвонларнинг ривожланган ақл-заковати мушукнинг чексиз қизиқишидан далолат беради. Одамлар каби, мушуклар мураккаб мия қисмлари билан орзу қилишади.
Қарғалар
Орнитологлар ёш қарғалар катта шимпанзелардан кам эмаслигини аниқладилар. Қушларга маймунлар учун бир қатор тестлар топширилди ва улар математик топшириқларни аъло даражада бажардилар ва ривожланган ижтимоий кўникмаларни намойиш этдилар. Улар яна, бемалол, инсондек гапира олишади
Саккизоёқ
Умуртқасизлар орасида энг ақллиси. Улар энг мураккаб нерв тизимига ва энг такомиллашган мия ва тана массасига эга. Сефалоподлар қандай ўйнашни, геометрик шаклларни ажратишни, ностандарт масалаларни ечишни билишади, одамларни танийдилар ва ҳатто уларга боғланиб қолишади. Улар тошлардан, қобиқлардан ва ҳиндистон ёнғоғи қобиғидан бошпана қурадилар, балиқчиларнинг балиқларини ўғирлайдилар, қопқоқларни, қулфларни, идишларни ўғирлашади. Деярли ҳар қандай қийин вазиятдан чиқиб кета олишади
Рўйхатни кенгайтирадиган бўлсак, унда енот, кабутарлар, тўтиқушлар, отлар, чумолилар, асаларилар, тимсоҳлар, тошбақалар, китларни ҳам киритиш мумкин
https://cacos.uz/dunyodagi-eng-aqlli-jonzotlar-haqida-584
@themantiq
Дунёдаги энг ақлли ҳайвонларнинг етакчилари одамсимон маймунлардир. Улар имо-ишора тилида мулоқот қилишлари мумкин. Кўпгина тирик мавжудотлардан фарқли ўлароқ, приматлар кўзгуда бошқа шахсни эмас, балки ўзларининг аксини кўришларини тушунишади. Улар ҳазил туйғусига эга. Маймунлар қариндошлари вафот этганда аза тутадилар. Шимпанзе қуроллардан, асбоблардан фойдаланади ва уларни ясайди. Найза ясаш учун улар керакли узунликдаги шохларни танлаб, барглари ва қобиғидан тозалаб, учини тишлари билан ўткирлашади. Сайёрадаги энг ақлли ҳайвонлар ўз авлодларига меҳр билан ғамхўрлик қилади ва уларга барча билим ва кўникмаларини беради.
Дельфинлар
Миянинг тана массасига нисбатига асосланиб, дельфин энг ақлли жонзот деб даъво қилиш мумкин эди. Бу борада у одамлардан кейин иккинчи ўринда туради, шимпанзалардан эса олдинда. Энг йирик дельфинлар, қотил китлар турли ҳайвонларни овлаш стратегиясини ишлаб чиқадилар. Улар сайёрадаги энг ижтимоийлашган ҳайвонлардан бири. Улар матриархат ҳукм сурадиган жамоада яшайдилар. Барча аъзолар бир-бирига жуда боғланган, ёш ва соғлом, кекса ва касалларга ғамхўрлик қилишади.
Филлар
Филлар дунёдаги энг катта мияга эга. Унинг вазни 5 килограммдан ошади. Ақл-идрокда улар ер юзидаги кўплаб ҳайвонлардан устун. Филлар яхши хотирага эга ва ривожланган юз ифодаларига эга. Улар ҳис-туйғуларни яхши ифодалайдилар ва ҳатто оғир вазиятларда йиғлайдилар. Филлар кундалик муаммоларни осонгина ҳал қилишади ва бир-бирлари билан қандай гаплашишни билишади. Улкан мавжудотлар бир-бирлари билан қандай ҳамкорлик қилиш ва ҳамдард бўлишни биладилар, қариндошларини йўқотишни чуқур бошдан кечирадилар ва ҳатто дафн маросимларини ўтказадилар.
Итлар
Итларнинг ақлий қобилиятлари икки ёшли болаларнинг ақл-заковати билан таққосланади. Тадқиқотлар шуни кўрсатадики, итлар 4-5 тагача ҳисоблай олишади ва турли муаммоларни ҳал қилишда, яширин нарсаларни ёки энг қисқа йўлларни топишни жуда яхши уддалашади. Тўрт оёқлилар асосий ҳис-туйғуларни - бахт, ғазаб ва нафратни намоён этадилар ва айёр бўла олишади. Ўйин давомида улар мукофот олиш учун бошқа итларни ва одамларни алдашади. Энг ақлли зотларнинг вакиллари полиция ва армияда хизмат қилади, одамларни қутқаради ва болаларни парвариш қилади.
Каламушлар
Кичкина ва энг мураккаб мияга эга бўлишига қарамай, каламушлар ноёб ақл ва ақл-заковат билан ажралиб туради. Кўпинча қийин вазиятларда ностандарт хатти-ҳаракатлари билан ажаблантирадиган кулранг кемирувчилар заҳар ва тузоқларни тушунишади, хатоларини такрорламайдилар, мураккаб лабиринтлардан чиқиш йўлини топадилар ва қийин жумбоқларни ҳал қилишади
Мушуклар
Мушуклар маълумотни тахминан ўн йил давомида сақлаши ва хотирадан олиши мумкин. Белгиларни ёдлаб, улар уйга йўлни аниқ топадилар. Бу гўзал ҳайвонларнинг ривожланган ақл-заковати мушукнинг чексиз қизиқишидан далолат беради. Одамлар каби, мушуклар мураккаб мия қисмлари билан орзу қилишади.
Қарғалар
Орнитологлар ёш қарғалар катта шимпанзелардан кам эмаслигини аниқладилар. Қушларга маймунлар учун бир қатор тестлар топширилди ва улар математик топшириқларни аъло даражада бажардилар ва ривожланган ижтимоий кўникмаларни намойиш этдилар. Улар яна, бемалол, инсондек гапира олишади
Саккизоёқ
Умуртқасизлар орасида энг ақллиси. Улар энг мураккаб нерв тизимига ва энг такомиллашган мия ва тана массасига эга. Сефалоподлар қандай ўйнашни, геометрик шаклларни ажратишни, ностандарт масалаларни ечишни билишади, одамларни танийдилар ва ҳатто уларга боғланиб қолишади. Улар тошлардан, қобиқлардан ва ҳиндистон ёнғоғи қобиғидан бошпана қурадилар, балиқчиларнинг балиқларини ўғирлайдилар, қопқоқларни, қулфларни, идишларни ўғирлашади. Деярли ҳар қандай қийин вазиятдан чиқиб кета олишади
Рўйхатни кенгайтирадиган бўлсак, унда енот, кабутарлар, тўтиқушлар, отлар, чумолилар, асаларилар, тимсоҳлар, тошбақалар, китларни ҳам киритиш мумкин
https://cacos.uz/dunyodagi-eng-aqlli-jonzotlar-haqida-584
@themantiq
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Ҳайвонлар сева оладими?
Видеода, шимпанзе боласини эҳтиёткорлик билан ушлаб, "самолёт ўйинини" ўйнаябди. Бу ерда нафақат ғамхўрлик қилиш, балки севиши ҳам сезилиб турибди
@themantiq
Видеода, шимпанзе боласини эҳтиёткорлик билан ушлаб, "самолёт ўйинини" ўйнаябди. Бу ерда нафақат ғамхўрлик қилиш, балки севиши ҳам сезилиб турибди
@themantiq
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Биз иссиқ ёки совуқ деб аташга одатланган ҳолатлар атомлар ва молекулаларнинг тебранишлари билан боғлиқ
Модданинг ҳарорати унинг заррачаларининг ўртача кинетик энергияси билан белгиланади:
Иссиқ: биз иссиқ деб ҳисоблайдиган моддалар шунчаки юқори тезликда тебранадиган ёки ҳаракатланадиган атомлар ва молекулаларга эга
Совуқ: совуқ моддаларда атомлар ва молекулалар секинроқ тебранади ёки ҳаракатланади ва камроқ энергияга эга
Физика бўйича Нобел мукофоти совриндори Ричард Фейнман интервьюда буни содда қилиб тушунтирган
@themantiq
Модданинг ҳарорати унинг заррачаларининг ўртача кинетик энергияси билан белгиланади:
Иссиқ: биз иссиқ деб ҳисоблайдиган моддалар шунчаки юқори тезликда тебранадиган ёки ҳаракатланадиган атомлар ва молекулаларга эга
Совуқ: совуқ моддаларда атомлар ва молекулалар секинроқ тебранади ёки ҳаракатланади ва камроқ энергияга эга
Физика бўйича Нобел мукофоти совриндори Ричард Фейнман интервьюда буни содда қилиб тушунтирган
@themantiq
Кўк кўзлар
Кўк кўзли барча одамлар умумий аждодга эга
Кўзнинг кўк рангига олиб келадиган мутация тахминан 6-10 минг йил олдин содир бўлганлигини аниқланган. Олимларнинг фикрига кўра, бу одам Шимолий қора денгиз минтақасида яшаган.
Мутациядан олдин барча одамларнинг жигарранг кўзлари бўлган. Генетик мутация кўзларда меланин ишлаб чиқаришни бошқарадиган ОCА2 генига таъсир қилди. Бу кўзларга кўк ранг берадиган меланиннинг йўқлигига сабаб бўлади. Айнан меланиннинг йўқлиги кўзларни кўк ранг бўлишига сабаб бўлади
Мовий кўзларнинг барча эгалари бир инсоннинг авлодлари
@themantiq
Кўк кўзли барча одамлар умумий аждодга эга
Кўзнинг кўк рангига олиб келадиган мутация тахминан 6-10 минг йил олдин содир бўлганлигини аниқланган. Олимларнинг фикрига кўра, бу одам Шимолий қора денгиз минтақасида яшаган.
Мутациядан олдин барча одамларнинг жигарранг кўзлари бўлган. Генетик мутация кўзларда меланин ишлаб чиқаришни бошқарадиган ОCА2 генига таъсир қилди. Бу кўзларга кўк ранг берадиган меланиннинг йўқлигига сабаб бўлади. Айнан меланиннинг йўқлиги кўзларни кўк ранг бўлишига сабаб бўлади
Мовий кўзларнинг барча эгалари бир инсоннинг авлодлари
@themantiq